The Parametricist Epoch: Let the Style Wars Begin_ Τσαγκαλίδου Δήμητρα (7230)

Ο Patrik Schumacher στο κείμενό του "The Parametricist Epoch: Let the Style Wars Begin" αναφέρεται στον παραμετρισμό, και παράλληλα αναπτύσσει και κάποιες σκέψεις για την έννοια του στυλ στην αρχιτεκτονική. Το δεύτερο δημιουργεί έναν ενδιαφέρον προβληματισμό για τον ορισμό-σημασία του στυλ στην αρχιτεκτονική και για το τί ισχύει σήμερα.

Καταρχήν ορίζει το στυλ ως ένα "σχεδιαστικό ερευνητικό πρόγραμμα" και το παρομοιάζει με τον τρόπο που εξελίσσεται μία νέα θεωρία-πείραμα στις επιστήμες: "επαναπροσδιορίζονται", δηλαδή, "θεμελιώδη στοιχεία, σκοποί και μέθοδοι μέσω μιας συνεκτικής συλλογικής προσπάθειας". Επιπρόσθετα, παραθέτει έναν ενδιαφέρον διαχωρισμό των στυλ σε "epochal" (κύρια), μεταβατικά και "subsidiary" (θυγατρικά).

Η αρχιτεκτονική είναι πλήρως εξαρτημένη από τις κοινωνικές συνθήκες, τις αισθητικές αξίες, την τεχνολογία κάθε εποχής, και για αυτό το λόγο η αρχιτεκτονική αναζήτηση δεν σταματά ποτέ. Οι κοινωνίες εξελίσσονται-αλλάζουν, όπως βέβαια και οι διάφορες θεωρίες για την έννοια του χώρου και τον τρόπο που τον αντιλαμβανόμαστε, και η αρχιτεκτονική καλείται να προσαρμοστεί σε αυτά τα δεδομένα. Τονίζει ο συγγραφέας ότι η εξέλιξη στην αρχιτεκτονική γίνεται μέσα από την εξέλιξη των στυλ.

Το πιο πρόσφατο παράδειγμα του Μοντερνισμού είναι το τελευταίο, σύμφωνα με τον Schumacher, μέχρι σήμερα "epochal" στυλ που εμφανίστηκε. Στη συνέχεια συναντάμε και άλλα κινήματα, τα σημαντικότερα από τα οποία ήταν ο Μεταμοντερνισμός και η Αποδόμηση, τα οποία όμως στη σημερινή αρχιτεκτονική δημιουργία τείνουν να εκλείψουν τελείως, και κάποια άλλα που, σύμφωνα με τον συγγραφέα, υπάρχουν σήμερα και έχουν να αναδείξουν σημαντικά παραδείγματα, ο Μινιμαλισμός και ο "Ρεαλιστικός Μοντερνισμός".

Ένα βασικό στοιχείο τη σημερινής εποχής είναι η σημαντική ανάπτυξη των αρχιτεκτονικών σχεδιαστικών προγραμμάτων, αλλά και ο μεγάλος ρόλος( -ελευθερία -νέες δυνατότητες)  που διαδραματίζουν κατά την αρχιτεκτονική δημιουργία. Αυτό παράλληλα με το σημαντικό γεγονός της "παγκοσμιοποίησης" της αρχιτεκτονικής (όχι με την ιδέα, βέβαια, που επικρατούσε κατά τον Μοντερνισμό του "διεθνούς στυλ", αλλά αναλαμβάνοντας σήμερα ο αρχιτέκτονας μελέτες σε μία πλέον παγκόσμια κλίμακα) και τον πολλαπλασιασμό των παραμέτρων που πρέπει να ενσωματωθούν κατά τον σχεδιασμό. Ταυτόχρονα αυτό που χαρακτηρίζει στυλιστικά σήμερα την αρχιτεκτονική, όπως τονίζει και ο Schumacher, είναι ο πλουραλισμός. Ο ίδιος το θεωρεί αυτό αρνητικό, και σημάδι "του ευτελισμού και της δυσφήμισης της έννοιας του στυλ". Αντίθετα, από κάποιους κριτικούς υποστηρίζεται ότι στη σημερινή εποχή, με τα δεδομένα που αναφέρθηκαν, δεν είναι δυνατόν να υπάρξει ένα ενιαίο στυλ και μάλιστα ότι μία τέτοια επιδίωξη είναι αναχρονιστική.

Σύμφωνα με τον Schumacher η λύση είναι ο παραμετρισμός, και μάλιστα υποστηρίζει έντονα την "ηγεμονία" αυτού του στυλ. Ο παραμετρισμός ουσιαστικά "χρησιμοποιεί σενάρια για να διαφοροποιήσει και να συσχετίσει όλα τα στοιχεία και τα υποσυστήματα ενός σχεδίου. Ο στόχος είναι να γίνουν πιο έντονες οι εσωτερικές αλληλεξαρτήσεις μέσα σε ένα αρχιτεκτονικό σχέδιο, καθώς και οι εξωτερικές συνεργασίες και συνέχειες μέσα στα σύνθετα αστικά περιβάλλοντα.". Τονίζεται ότι κύριο χαρακτηριστικό αυτού του κινήματος είναι "νέες φιλοδοξίες και νέες αξίες- όσον αφορά στη μορφή αλλά και τη λειτουργία- τα οποία επιδιώκονται με τη βοήθεια των νέων εργαλείων και τεχνικών".

Είναι αλήθεια ότι ένα ενιαίο στυλ φαντάζει δύσκολο να επιτευχθεί. Ο παραμετρισμός προσφέρει την δυνατότητα μέσα από αλγορίθμους να επιτευχθεί ένα αρχιτεκτονικό αποτέλεσμα που να καλύπτει πολλές αναζητήσεις σχετικά με τη μορφή και τη λειτουργία ενός σχεδίου, αναθεωρώντας πολλά θεμελιώδη στοιχεία της αρχιτεκτονικής σύνθεσης. Το ερώτημα είναι αν ο παραμετρισμός είναι η μοναδική απάντηση στις σύγχρονες αρχιτεκτονικές αναζητήσεις, ή αν πρόκειται απλά για μία ακόμη "άποψη" σε αυτόν τον σύγχρονο διάλογο, που μέσα από ζυμώσεις και ανταλλαγές ιδεών θα μας οδηγήσει σε κάτι άλλο, είτε συμβατικό αλλά ανανεωμένο, ή κάτι εντελώς καινούργιο.